Grens van het Romeinse rijk
In deze aflevering vertelt Julia Chorus over Castellum Albaniana. In dit thema Architectuur en Geschiedenis volgen wij 5 unieke plekken langs de Rijn. Wij zijn nu in Alphen aan den Rijn.
Julia: Bij mij begon Romeins Alphen iets meer dan 20 jaar geleden toen ik hier bij de opgravingen werkte. Toen waren wij bezig met de opgravingen van het Romeinse Castellum, het Romeinse fort, hier in Alphen aan den Rijn. Dit was op de plek waar de Media Markt en McDonalds is nu en allerlei nieuwe winkels zijn daar nu beland na de opgravingen. De opgravingen zijn in 2001 en 2002 geweest. Toen dachten wij, hoe gaan wij dit aanpakken? Wat verwachten wij en op welke plek? Het was wel bekend dat het Castellum fort op deze plek lag en uiteindelijk is alles wat goed bewaard is gebleven goed onderzocht. Een deel hiervan is vernield door het op te graven, het hout wat er vrij kwam vergaat op het moment dat er zuurstof bij komt. Het is heel lang, 2000 jaar, bewaard gebleven in de bodem en wij moesten op dat moment tekeningen maken, op schaal 1:20, en fotograferen. Wij hebben ook heel veel hout bemonsterd: wat voor hout type is het? Komt het uit de omgeving? Is het te dateren? Achteraf konden wij het heel goed dateren en je kon zien dat het hout in de winter van 40 op 41 gekapt.
Wij staan nu op de plek (03:24) tussen het Castellum en de Rijn. Als wij een stukje die kant op zouden lopen dan zouden wij tegen de voorkant van het Castellum aankijken: de allereerste fase, de wal van 3 tot 4 meter hoog, een poortgebouw van een meter of 7 hoog. Hier over de Julianastraat (03:51) heeft een wal in gestaan en op de plek van H&M zijn de barakken opgegraven. Hier in het midden (3:59) en dat is eigenlijk het enige gebouw van alle forten langs de Rijn, waar de principia, dat is het hoofdkwartier, dat op dezelfde plek in een fort staat, in het midden in de achter zone. Bij de opgravingen hier van het Castellum hebben wij sporen gevonden van omwalling, een houten omwalling. Een omwalling is een muur van hout en aarde van 3 meter breed en dat moet wel 4 tot 5 meter hoog zijn geweest, een enorm verdedigingswerk.
